ΕΝΑΤΟΝ ΣΥΜΠΟΣΙΟΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΑΥΛΩΝ, 23η ΙΟΥΝΙΟΥ 2002
Αναστάσιος Δ. Στάμου

Εισήγησις με θέμα:«ΘΕΑ ΔΗΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΝΕΩΤΕΡΗ ΕΠΟΧΗ»
Ιστορία και συνέχεια της Ελληνικής Θεολογίας

Θα επιχειρήσουμε να συνδέσουμε το Θρησκευτικόν (Θεά), το Ιστορικόν (Δήμητρα) και το Λαογραφικόν στοιχείον (νεώτερη εποχή). Χρειάζεται κατ’ αρχάς να αναλύσουμε συντόμως τα περί Θεού παρά τοις Έλλησι, τόσο στους παλαιοτέρους όσο και στους νεωτέρους χρόνους, και να επικεντρώσουμε κατόπιν την μελέτη μας στην Θεά Δήμητρα. Αν ερευνήσουμε τα επίθετα και τις ιδιότητες που αποδίδονται στο Θείον, έχουμε αμέσως την ασφαλέστερη Θεολογική ανάλυσι, αφού «Θεόν ουδείς πώποτ’ εώρακε».
Τα στοιχεία που παραθέτουμε ως ιδιότητες και επίθετα προσδιορισμού του Θείου καταδεικνύουν, ότι η Θρησκεία μας, η Θρησκεία των Ελλήνων, είναι ΜΙΑ - η ίδια ανά τους εκατοντάδες αιώνες υπάρξεως του φωτεινού μας Έθνους. Ακριβώς δε λόγω της αρχαιοτάτης ιστορίας μας, είναι φυσικόν οι Μορφές της Λατρείας να αλλάζουν, όχι όμως και το Θρησκευτικό συναίσθημα, το οποίον παραμένει αΐδιον, αιώνιον, υψιπετές και μοναδικό σε ενάργεια και σύλληψι. Τούτο έχει σχέσιν πρωτίστως με την ηλικία του Γένους μας και την συνεπαγομένη ηθική και πνευματική ανάπτυξί του, γραπτώς παραδεδομένης αυτής της αναπτύξεως ήδη από των Ορφικών. Έχει σχέσιν επίσης με το φυσικό περιβάλλον εις το οποίο διάγει ο Έλλην και με την εξ αυτού προσκτηθείσα ιδιοσυγκρασία του.

Διαφάνεια 1η : Η αιωνία των Ελλήνων Θρησκεία

Ιδιότητες - Επίθετα

α) του Θεού Πατρός, β) του Αγίου Πνεύματος

Στους Ορφικούς Ύμνους αποτυπώνονται οι Ελληνικές Θεολογικές συλλήψεις, οι οποίες πρέπει να διδάσκωνται κανονικά στις Θεολογικές μας Σχολές και στο μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία μας, ως προοίμιον της Ορθοδοξίας (αντί της Εβραϊκής τοιαύτης). Διότι οι καταβολές της νεωτέρας Θεολογίας μας είναι σαφώς Αρχαιοελληνικές. Πώς και γιατί συνεδέθη ο Χριστιανισμός, αποκλειστικώς μάλιστα, με την Εβραϊκή θρησκεία, σε μια Παλαιστίνη με δεκάδες Ελληνικές πόλεις και διάχυτο Ελληνικό πνεύμα, είναι άξιον ιστορικής ερεύνης. Δεν ταιριάζει όμως στα Ελληνόπουλα να ξεκινούν την Θρησκευτική τους διδασκαλία με ξένες πεποιθήσεις ενός άλλου αρχαίου λαού, διότι τούτο συνιστά σαφώς πνευματική υποδούλωσι και αλλοτρίωσι. Ο ευσεβής λαός μας πρέπει να μαθαίνη την Ελληνική Θεολογική προ Χριστού συνιστώσα, την Ελληνική Παλαιά Διαθήκη. Συγχρόνως επιβάλλεται επισήμως η ηθική αποκατάστασις των παππούδων μας με την απαλοιφή της ύβρεως περί «Ειδωλολατρίας», του στίγματος αυτού που σκοπίμως διαιρεί και διχάζει τους Έλληνες, ήδη επί αρκετούς αιώνες.
Είναι γνωστόν τοις Έλλησιν, αλλά περιέργως αποκρύπτεται και επισήμως αποσιωπάται, ότι στον Ένα Θεό τελικώς ανάγονται όλες οι Μορφές του Θείου κατά την αρχαία Ελληνική Θεολογία: «είς Θεός εν πάντεσι, είς Ζεύς, είς Άιδης, είς Ήλιος, είς Διόνυσος, τι σοι δίχα ταύτ’ αγορεύω;»
Και ακόμα «Ζεύς πρώτος, Ζεύς ύστατος, Ζεύς κεφαλή, Ζεύς μέσσα. Διός δ’ εκ πάντα τέτυκται». Ένας πράγματι Θεός υπάρχει, αυτογέννητος, και όλα όσα έχουν δημιουργηθεί είναι τέκνα αυτού του ενός. Και αυτός περιφέρεται μέσα σ’ αυτά, όπως λέγει ο Ορφεύς εις τον Μουσαίον: «είς έστ’ (άναξ), αυτογενής, ενός έκγονα πάντα τέτυκται. Εν δ’ αυτοίς αυτός περινίσσεται».
Όχι μόνον ο Θεολόγος, ο παρ’ Έλλησιν Ορφεύς, έδωσε Όνομα στον ένα Θεό Πατέρα - ΖΕΥΣ (του Ζηνός) ως χορηγός του Ζην - αλλά και όλοι οι Έλληνες Φιλόσοφοι ακολουθώντας την οδό της ερεύνης περί Ιδεών, περί Αθανασίας της Ψυχής, περί Αρετής, σε όμοια συμπεράσματα καταλήγουν περί φύσεως Θεού και Ανθρώπου. Μάλιστα η εισήγησις της Τριαδικής Θεότητος - καθαρά Ελληνική υπόθεσις - φανερώνεται εναργέστατα με την φράσι: «ενός Λόγου του ταύτα κοσμούντος και μιας Προνοίης επιτροπευσούσης». Πρόκειται για τις μοναδικές στον κόσμο λέξεις-έννοιες προσδιορισμού του Θεού, ως: ΠΑΤΗΡ, ΛΟΓΟΣ, ΠΡΟΝΟΙΑ. Αλλά και στον Πρόκλο βρίσκουμε: "Μονάδα σε τριούχον ιδών εσεβάσσατο κόσμος".
Φυσικά οι κοινοί και πλείστοι των Ελλήνων, όπως σήμερα έτσι και τότε, δεν ησχολούντο με τόσον βαθέως περιεχομένου θεολογικές έννοιες. Ήθελαν απλά να αντιλαμβάνωνται οπτικώς το λατρευόμενο πρόσωπο, όπως με την ανθρωπίνη υπόστασι συμβαίνει, όταν αρχικώς αντιλαμβάνεται κάποιος μόνον το φυσικόν Σώμα του άλλου. Χρειάζεται πνευματική εξέλιξις για να αντιληφθούμε την Ψυχή και το Πνεύμα που ενυπάρχει στο σώμα. «Ουκ οίδατε ότι υιοί Θεού εστέ και το Πνεύμα οικεί εν υμίν;» λέγει ευαγγελικό κείμενο. Έτσι ασφαλώς συμβαίνει και με τα ανώτερα του Ανθρώπου Θεία όντα.
Η πολυποίκιλη Ελληνική φύσις οδηγεί τον Έλληνα σε πολυδιάστατη απεικόνισι και πολυεπίπεδη λατρεία του Ενός Θεού. Πώς να μην λατρεύση τον Ήλιο που χωρίς την ενέργειά του δεν υφίσταται Ζωή επί γης; Πώς να μην λατρεύση την Γαία που γεννά διαρκώς νέες ζωές με την «επιγαμία» του Ουρανού και όλους μας θρέφει; Πώς να μην λατρεύση τα τέκνα αυτών των Δυνάμεων, τις επί μέρους εκδηλώσεις του Θείου, τις Θείες Ιδιότητες, προσωποποιώντας τα κάθε φορά με πάμπολλα Ονόματα; Πώς να μην απεικονίση σε τρισδιάστατα λατρευτικά αγάλματα τις φανταστικές μορφές τους, αξιοποιώντας το καλλιτεχνικό αισθητήριο που απλόχερα του χορηγεί η Ελληνική φύσις; Πώς να μην θεσμοθετήση πολιούχους Θεούς Αγίους και Ήρωες προστάτες, φωτεινά παραδείγματα Αρετής και προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο; Πώς να μην ανεγείρη περικαλλείς Ναούς προς απόδοσιν τιμής; Θα απορρίψουμε όλα τούτα υιοθετώντας τα στερεότυπα ενός άτεχνου και μισαλλόδοξου λαού που μας θεωρούσε «Ειδωλολάτρες»; Σήμερα δεν απεικονίζουμε τα Θεία; Δεν αγιογραφούμε; Συγχρόνως, άλλοι αλλόθρησκοι δεν μας θεωρούν «απίστους»; Υιοθετεί κανείς την κατηγορία τους;

Στους Ορφικούς Ύμνους, λοιπόν (βλέπε «τα Ορφικά» έκδ. Εγκυκλ. Ηλίου), απευθύνονται δοξολογίες και ικεσίες προς την Θεότητα, όπου χαρακτηρίζονται με αξιοσέβαστα επίθετα οι ιδιότητες του Θεού. Πρέπει να τα ενθυμούμεθα προς απόδειξιν του νοητικού, ηθικού και πνευματικού αναστήματος των Ελλήνων και προς πάσαν σύγκρισιν:

(Ουρανέ) παγγενέτωρ, πρεσβυγένεθλε, κοσμοκράτωρ.
(Φάνητα) πρωτογόνε, αιθερόπλαγκτε, ωογενή, άρρητε.
(Υπερίων) ουράνιον φως, πανδερκές αιώνιον όμμα έχων, φερέσβιε, Παιάν, αμίαντε, χρόνου πάτερ, δέσποτα κόσμου, πάσιν αρωγέ, όμμα δικαιοσύνης.
(Φύσι) παμμήτειρα θεά, ουρανίη πρέσβειρα, άφθιτε πρωτογένεια, αγνή, ατελής τε τελευτή, αυτοπάτωρ, αυτάρκεια, πάνσοφε, πανδώτειρα, αΐδιος ζωή ηδ’ αθανάτη τε πρόνοια, πάντα συ έσσι.
(Γαία) θεά, πάντροφε, πανδώτειρα, τελεσφόρε, παντολέτειρα, φερέκαρπε, ομβροχαρής, πολύσεπτε, έδρανον αθανάτου κόσμου.
(Ανταίη) βασίλεια, θεά πολυώνυμε, μήτερ αθανάτων τε θεών ηδέ θνητών ανθρώπων, αγίων λέκτρων χθονίου Διός αγνού Εύβουλον τέξασα θεόν υπ’ ανάγκης θνητής.
Ζεύ πολυτίμητε, Ζεύ άφθιτε, παντογένεθλε, αρχή πάντων, πάντων τε τελευτή, μακάρων τε θεών πάτερ ηδέ και ανδρών, Ζεύ πάτερ.
Μέγαν, αγνόν, παγγενέτην, βασιλήα μέγιστον, ανίκητον θεόν αγνόν, αστραπέα Δία.
(Δηοί) παμμήτειρα, θεά πολυώνυμε, σεμνή Δήμητερ, κουροτρόφος, ολβιοδώτι, πλουτοδότειρα, παντοδότειρα, θρέπτειρα θνητών, αυξιθαλής, αγλαότιμε, αγνή, εύτεκνε, παιδοφίλη, πολύτεκνε, πολυπότνια, ειρήνην κατάγουσα και ευνομίην ερατεινήν και υγίειαν άνασσαν.

Ας θυμηθούμε μετά απ’ αυτά τις σημερινές μας προσευχές, το «Πάτερ ημών», το «Βασιλεύ ουράνιε», το «Πιστεύω» και τα δοξαστικά τροπάρια της Εκκλησίας μας,για να διαπιστώσουμε την συνέχεια της ταυτότητος του Θρησκευτικού μας συναισθήματος ανά τους αιώνες. Πέραν λοιπόν από τα Δόγματα που επιβάλλουν οι ιστορικές συγκυρίες και αναγκαιότητες, πέραν από την αλλαγή των ονομάτων και των μορφών, μπορούμε να αποδείξουμε, πιστεύω, με τις δύο αυτές απλές διαφάνειες την καταγωγή και την συνέχεια της Ελληνικής Θεολογίας! Μα μήπως και το σύμβολον του Σταυρού δεν είναι προαιώνιον Ελληνικόν;

Διαφάνεια 2α : Η αιωνία των Ελλήνων Θρησκεία

Ιδιότητες - Επίθετα γ) του Υιού Λόγου , δ) της Παναγίας Μητρός Θεού
(Σημ. Τα επίθετα - ιδιότητες στις δύο στήλες παρατηρούμε ότι συμπίπτουν αμέσως ή εμμέσως κατά το πλείστον).

Η Θεά Γαία παρ’ Έλλησιν
Κυρίες και κύριοι,
Η θήλεια Αρχή, η Μάνα Γη που γνωρίζουμε από τις ιστορικές μας παραδόσεις, λατρεύεται στην Ελλάδα ως Θείον Όν, από χρόνους που κρύβονται στο απώτατο παρελθόν (χρόνους προκατακλυσμιαίους, όπως προκύπτει από τις έρευνές μου περί Ελευσίνος και Κατακλυσμών, μέρος των οποίων κατέθεσα στο προηγούμενο Συμπόσιον).
Γραπτά τεκμήρια της λατρείας της Γαίας έχουμε αρχαιόθεν, με προαλφαβητική ακόμα γραφή:
α) στην Κρήτη, στο σπήλαιον του Αρκαλοχωρίου, όπου διαβάζουμε επί αργυρών και χρυσών πελέκεων με Γραμμική Α Γραφή: ΔΑ ΜΑ, στην Θεά Γη Μητέρα (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Α΄ τόμος, Εκδοτική Αθηνών).
β) στην Θήβα, στο αρχείο του ανακτόρου της Καδμείας, όπου διαβάζουμε επί πηλίνων πινακίδων με Γραμμική Β Γραφή: ΜΑ ΓΑ, στην Μάνα Γη (Β. Αραβαντινός, Λουί Γκοντάρ, Θήβαι - οι πινακίδες της οδού Πελοπίδου, έκδοση στα Γαλλικά, Ρώμη 2001).
γ) στην Ελευσίνα, στον ετερόστομο αμφορέα που ευρέθη απέναντι από το σπήλαιον εντός του ιερού χώρου, όπου διαβάζουμε με Γραμμική Β Γραφή σε δύο σειρές: ΔΑ ΤΙΘΩ, στην Θεά Γη ανατίθημι, ΔΑΕΙΡΑ ΖΩΑ, χάριν της ζωής της Δαείρας (Στάμου Αναστάσιος, η Δάειρα και ο Κατακλυσμός του Δευκαλίωνος, Πρακτικά 8ου Συμποσίου Ιστορίας και Λαογραφίας Αττικής).

Διαφάνεια 3η : Η Γαία παρ’ Έλλησιν (ΔΑ - ΔΑΕΙΡΑ - ΔΗΜΗΤΡΑ)
Όπως παρατηρούμε στην διαφάνεια, το αρχικόν όνομα της Γαίας είναι ΔΑ και ΓΑ. Με την λέξι ΔΑ δηλώνεται η ΘΕΑ Γη, η θεότης που αντιπροσωπεύει τον πλανήτη μας στο πνευματικό επίπεδο. Ενώ με την λέξι ΓΑ δηλώνεται το φυσικόν σώμα του πλανήτου μας, αυτό που αποκαλούμε και Χθόνα, από όπου και οι χθόνιες θεότητες, όπως η Κόρη. Στο θαυμάσιο όνομα ΔΑΕΙΡΑ, εις το οποίον ανεφέρθην στο 8ον Συμπόσιον του 1999, περιλαμβάνεται το δισυπόστατο τούτο χαρακτηριστικό εκπεφρασμένο δια μίας λέξεως δια την θεότητα, που αργότερα διακρίνεται προσωποποιουμένη σε Δήμητρα και Περσεφόνη. Δήμητρα η Θεά Γη, Περσεφόνη η χθών, το έδαφος, με τα προσηγορικά Μήτηρ και Κόρη.
Για να αντιληφθούμε καλύτερα την διάκρισι αλλά και την ενότητα φυσικής και πνευματικής οντότητος, ας παραβάλλουμε το έτερον γνωστό Θείον Όν, τον Ήλιον («εικών παγγενέταο Θεού»), ο οποίος λατρεύεται στο πνευματικό επίπεδον. Ο Ύμνος εις Ήλιον του Πρόκλου, στον πρώτο στίχο λέγει: «Κλύθι πυρός νοερού βασιλεύ, χρυσήνιε Τιτάν», όπου ξεκάθαρα αναφέρεται στο νοερόν πυρ, στον πνευματικόν Ήλιον. Είναι ο Απόλλων, τον οποίον επικαλείται το περιώνυμον «ΕΙ», το εν Δελφοίς Ε. Αυτός, συνεχίζει ο ύμνος, «εξοχετεύων υψόθεν πλούσιον ρύμα αρμονίης», τα «πάντα έπλησας εγερσινόοιο προνοίης».
Πρόκειται για την έννοια της θείας Προνοίας, που τα πάντα πληροί με αρμονία, ιδιότητες που σήμερα αποδίδουμε στο Άγιον Πνεύμα (που αύριον εορτάζουμε). Οι μορφές λοιπόν της Θρησκείας μας είναι που αλλάζουν και όχι η Θεολογία μας. Η απεικόνισις δε του τρίτου Προσώπου της Τριαδικής Θεότητος, του Αγίου Πνεύματος ως περιστεράς, ούτε ως λατρεία προς τα ζώα νοείται ούτε φυσικά ως ειδωλολατρία.
Οι λατρευόμενες μορφές στην Ελλάδα αλλάζουν (και πάλιν), όταν ο (τελευταίος) Διόνυσος ο υιός του Θεού (του Διός) και της θνητής Σεμέλης (εναρέτου τέκνου του μυηθέντος στα Μυστήρια της Σαμοθράκης Κάδμου και της Αρμονίας), αντικαθίσταται από τον Ιησού, τον Υιόν του Θεού και της θνητής Μαρίας, ο οποίος ενσαρκώνει τον Λόγον, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Πρόκειται για σαφώς Ελληνική παράδοσι (όχι Εβραϊκή). Ύμνος του Πρόκλου εις Αθηνάν αναφέρει, «υπ’ αρρήτοισι βουλήσιν τοκήος εκ Σεμέλης περί κόσμου αναβήση νέος Διόνυσος». Όπερ έστι, «κατά τις άρρητες βουλές του πατρός θα γεννηθή στον κόσμο εκ Σεμέλης νέος Διόνυσος».
Ως Μυστικός Ίακχος και Ευβουλεύς, και Νυμφίος της Κόρης της Γης (της εκκλησίας των Ανθρώπων σήμερα, ο Χριστός Νυμφίος), παρουσιάζετο κάθε χρόνο ο Διόνυσος στα Ελευσίνια Μυστήρια. Η θεία Γέννησις, η αγία Τράπεζα, η θεία Κοινωνία, τα άγια Μυστήρια, είναι λοιπόν αιωνία Ελληνική υπόθεσις (όχι Εβραϊκή). «Βουλαίς αθανάτοιο Διός τεκούσα, σου Βάκχου γονίμην ωδίνα τελώσιν, ευΐερον τράπεζαν μυστήριά τε αγνά»! Ο Αθάνατος Θεός ηθέλησε να γεννήσης (εσύ Σεμέλη), και την Γέννησίν σου Ίακχε τελώμεν στα αγνά (Ελληνικά) Μυστήρια και στην αγία Τράπεζα!
Η Δήμητρα ως Μεγάλη Μητέρα, συμφύρεται με την άλλη Μεγάλη Μητέρα μας, την Παναγία. Στο πρόσωπο επίσης της Παρθένου Μαρίας, της Υπερμάχου Στρατηγού, η Ορθοδοξία μας κατ’ ουσίαν έχει συγχωνεύσει και την λατρεία της παρθένου Αθηνάς, της στρατηγού υπερασπιστού του κλεινού άστεως των Αθηνών. Ακόμα και η του Θεού Σοφία, που είχε προσωποποιηθεί στην Αθηνά, έχει περικαλλή Ναόν στην Βασιλεύουσα Πόλι, αντάξιον του Παρθενώνος. «Διός τέκος, Παλλάς, η σοφίης πυλεώνας πετάσασα, αδάμαντα χαλινόν παρθενίης εφύλαξας», μας λέγει ο ίδιος Ύμνος εις Αθηνάν πολύμητιν του Πρόκλου. Σαν να ακούμε «Χαιρετισμούς» προς την Παναγία!
Ο Άη Γιώργης, πολιούχος της Ελευσίνος, παραπέμπει με το όνομά του κατ’ αρχήν στην Γεωργία, την μητέρα πασών των Επιστημών κατ’ Αριστοτέλην. Ο πλέον τιμώμενος Άγιος, από τον 12ον αιώνα μ.Χ., παριστάνεται στις αγιογραφήσεις των Ελλήνων ως καβαλλάρης - ενώ ήτο πεζός μέχρι τότε (Ε΄ τόμος Εγκ. Λεξ. Ηλίου) - που φονεύει τον δράκοντα και σώζει την πεντάμορφη κόρη, συνεχίζοντας την Ελληνική παράδοσι του λατρευομένου ήρωος Περσέως, ο οποίος φονεύει το κήτος απελευθερώνοντας την Ανδρομέδα ή αποκεφαλίζει την Μέδουσα, την Γοργώ, με την τερατώδη κεφαλή.

Μαρτυρίες της νεωτέρας εποχής για την Δήμητρα
Στην Ελευσίνα, μετά την σφαγή των Ιερέων και την καταστροφή των Ναών και του Τελεστηρίου από τον Γότθο Χριστιανό Αλάριχο, συμβαίνει στους νεωτέρους χρόνους το εξής αξιοσημείωτον: οι αιώνες της Ελληνικής μεσαιωνικής πορείας προβάλλουν την κεφαλή ενός αγάλματος ανάμεσα στα ερείπια του Ιερού Χώρου. Πρόκειται για την μία εκ των δύο κιστοφόρων ιερειών, που ως καρυάτιδες εστήριζαν το εσωτερικόν άνω τμήμα των Μικρών Προπυλαίων.
Διαφάνεια 4η : Η Κιστοφόρος Καρυάτις των Μικρών Προπυλαίων
Η μορφή της κεφαλής που εξείχε από το χώμα, παρέπεμπε στην μορφή της Δήμητρας, και οι λιγοστοί κάτοικοι αγρότες, οι έσχατοι Δωριείς του νεωτέρου Ελληνισμού, οι γνωστοί μας Αρβανίτες (εκ του αρ- και βαίνω = βαδίζοντες επί του χωραφιού = γεωργοκτηνοτρόφοι), είτε Ηπειρώτες με τις γνήσιες Πελασγικές καταβολές των είτε Ελευθεριείς ( = Κουντουριώτες, εκ της αντιστάσεως που προέβαλον υπέρ της Ελευθερίας των - Κουντρ στα αρβανίτικα η εναντίωσις, η κόντρα στους κατακτητές -συναφής με το Κόδρος) από τις Ελευθερές (σημερινή Κάζα), τελούσαν δέησι εμπρός στην μορφή του Αγάλματος, τόσον ευλαβώς όπως έκαμαν και προς τον Άγιο Γεώργιο.
Είναι φυσικόν, οι άνθρωποι που επικοινωνούν με την φύσι, οι άνθρωποι που ζουν από την γη - όχι όπως εμείς σήμερα που απομονώσαμε την υπόστασί μας από κάθε φυσική επαφή ζώντας στις μεγαλουπόλεις - έχουν ανάγκη να αγιοποιούν και να θεοποιούν την Μάνα Γη, προσδοκώντας καρποφορίαν και ευόδωσιν των πόνων της γεωργικής των εργασίας.
Θα παραθέσουμε αυτόθι την συγκλονιστική μαρτυρία του Edward Daniel Clarke, του Άγγλου απαγωγέα του εν λόγω αγάλματος, που το 1801 επεσκέφθη την Ελευσίνα, όπως αναφέρεται στο βιβλίον του Αριστείδη Μεθενίτη «Το χρονικό της Λεψίνας» :
«Στην άκρη του δρόμου, ακριβώς πριν μπούμε στο χωριό, φάνηκε το υπερφυσικό άγαλμα της θεάς, στη μέση ενός σωρού από κοπριές, θαμμένο ως τον λαιμό, κοντά στο άκρο του Ναού (του Άη Γιώργη). Οι κάτοικοι του μικρού χωριού, που είναι χτισμένο ανάμεσα στα ερείπια της Ελευσίνας, έβλεπαν αυτό το άγαλμα με θρησκευτική δεισιδαιμονία. Απέδιδαν στην παρουσία του την ευφορία της γης τους και γι’ αυτόν τον λόγο συσσώρευαν γύρω του τις κοπριές, που προωρίζονταν για τα χωράφια τους. Πίστευαν πως αν το έχαναν, η μικρότερη συμφορά θα ήταν η καταστροφή της σοδειάς της χρονιάς.
Ανάμεσα στα γλυπτικά στολίδια του αγάλματος και στ’ αυτιά του, τοποθετούσαν στάχυα, σαν αλάθευτη πρόβλεψι για την ευφορία της γης. Κάθε γιορτή του άναβαν καντήλι, καθώς στα εικονίσματα. Κανείς δεν μπορούσε να το πάρη. Όποιος δοκίμαζε να το κουνήση από όπου ήταν στημένο, του κοβότανε το χέρι.
Μια φορά το πήραν Φράγκοι και το τράβηξαν ώς τον γιαλό και ήθελαν να το φορτώσουν, αλλά την νύχτα γύρισε μοναχό του στην θέσι του».
Κατά καιρούς πολλοί ξένοι θέλησαν να το πάρουν, λέγει ο Μεθενίτης, αλλά συνάντησαν την άρνησι Χριστιανών και Τούρκων. Αυτή την φορά ο Κλάρκ έκανε προτάσεις στον παπά του χωριού να αγοράση το άγαλμα και να πείση τους χωρικούς να μην προβάλλουν αντιρρήσεις. Ο παπάς έγινε συνεργός στο σχέδιο. Του είπε λοιπόν ότι ολόκληρη η περιοχή ανήκει στον Βοεβόδα της Αθήνας. Συνεπώς και το άγαλμα, και ότι θα το πάρη μόνον αν βγάλη ένα φιρμάνι ο Βοεβόδας.
Μόλις ο Κλαρκ πήρε την πληροφορία, φεύγει για την Αθήνα και σε δυό μέρες είχε στα χέρια του το φιρμάνι, ανταλλάσσοντάς το με ένα ...μικρό τηλεσκόπιο. [...]
«Φύγαμε για την Ελευσίνα, γράφει ο Κλαρκ, κουβαλώντας ό,τι εργαλεία μπορέσαμε να βρούμε στην Αθήνα. Δηλαδή ένα σχοινί από στριμμένα χόρτα και μερικά μεγάλα καρφιά. Ευτυχώς βρήκαμε στην Ελευσίνα μερικά ξύλινα κοντάρια, που κάνανε για κατρακύλια, ένα ξινάρι και ένα μικρό πριόνι. [...] Οι Λεψινιώτες φοβήθηκαν πως θα τους βρη μεγάλο κακό αν αφήσουν να τους πάρουν το άγαλμα. Δεν ήθελαν να μας βοηθήσουν κι έλεγαν πως θα καταστραφούν τα γεννήματά τους.
[...] Την επομένη ημέρα, 22α Νοεμβρίου του 1801 το πρωί, έφτασε το περατάρικο από την Σαλαμίνα με πλήρωμα τέσσερεις καλογήρους. Οι εργάτες που βρήκανε στην Ελευσίνα και στα γύρω χωριά, καμμιά εκατοστή, και όλο το χωριό, ήσαν μαζεμένοι γύρω από το άγαλμα και περίμεναν τρομαγμένοι να δουν τα χέρια όποιου το άγγιζε να πέφτουν.
Ο παπάς έσωσε την κατάστασι. Φόρεσε το πετραχήλι του και ενώ οι Λεψινιώτες μάζευαν τις κοπριές γύρω από το άγαλμα, εκείνος διάβασε ευχή, πήρε ένα ξινάρι και πρώτος άρχισε να σκάβη γύρω του. Οι χωρικοί πήραν θάρρος και η δουλειά άρχισε. Το ξέχωσαν, τοποθέτησαν δίπλα του κατρακύλια και το έριξαν επάνω. Έδεσαν σχοινιά στις δυό πλευρές κι άρχισαν να το τραβούν, σαράντα νοματαίοι από κάθε πλευρά. Μέσα σε εννέα ώρες το άγαλμα, που είχε βάρος δύο τόνους, έφθασε στον μόλο.
[...] Όταν τελείωσαν όλα, οι Λεψινιώτες χωρίστηκαν από το άγαλμα με την πρόβλεψι ότι το πλοίο θα βουλιάξη στον δρόμο του. Αυτή η πρόβλεψι βγήκε αληθινή».
[...] Το ναυάγιο έγινε στις ακτές του Σάσεξ στην Αγγλία, αλλά ευτυχώς εγκαίρως το άγαλμα ανεσύρθη και διεσώθη. Σήμερα, με εμφανή τα σημάδια της καταστροφής από το σύρσιμο της μεταφοράς του, «κοσμεί» την ισόγειο αίθουσα του Fitzwilliam Museum του Cambridge, ενώ στην βάσι του αναγράφονται τα ονόματα των απαγωγέων του.
Το ζήτημα είναι ότι συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από την απαγωγή της καρυάτιδος και είναι τώρα ο καιρός να απαιτήσουμε την επιστροφή, δίπλα στην αδελφή της, που περιμένει καρτερικά στην Ελευσίνα!

- Ο Βαγγέλης Λιάπης, στο βιβλίο του «η Ελευσίνα στα νεώτερα χρόνια» αναφέρει, ότι οι Κουντουριώτες ή Ελευθεριείς κάτοικοί της, με την αρβανίτικη διάλεκτο, ζούσαν ταυτόχρονα σε δύο εποχές: στην δική τους και σ’ αυτήν της αρχαίας, μέχρι τα χρόνια του μεσοπολέμου. Η εξήγησις που δίδει είναι, ότι και αυτοί οι μεταγενέστεροι κάτοικοι «κουβαλούσαν μαζί τους έναν κόσμο, που δεν διέφερε από αυτόν που βρήκαν. [...] Στις φλέβες τους κυκλοφορούσε το ίδιο προαιώνιο Πελασγικό αίμα. [...] Πίστευαν στον Ιησού Χριστό και στον άγιο Γιώργη καβαλλάρη, ελευθερωτή των αδυνάτων, πίστευαν όμως και στην ακατάλυτη δύναμι της Γης, που γεννούσε ζωή για όλα τα έμβια όντα. Οι γυναίκες, ανακάτευαν την Παναγία με την θεά Δήμητρα. Είχε επικρατήσει μάλιστα να την λένε Άγια Δήμητρα».
- Ο ίδιος συγγραφεύς μας παραδίδει, ότι «μέχρι το 1932, τις δύο Κυριακές των Απόκρεω γινόταν μεγάλη συγκέντρωσι στον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας. Ήταν μια συγκέντρωσι κόσμου για να ανανεώση την πίστι του προς την ακατάλυτη δύναμι ζωής της αρχαίας θρησκείας, κι ας πίστευαν όλοι στον Χριστό. [...] Γινόταν μια περίεργη ιεροτελεστία. Νέοι κατά ομάδες χόρευαν έναν άτεχνο χορό. Πιάνονταν από τους λαιμούς σε κλειστούς κύκλους. Ήσαν όλοι μουτζουρωμένοι στο πρόσωπο και στα χέρια. Χόρευαν κυκλικά επί τόπου σχεδόν, με δυνατά χτυπήματα των ποδιών στις πλάκες της αυλής του Τελεστηρίου, σε ρυθμό που έδινε ένα μεγάλο ταούλι. [...]

Κάθε τόσο ξέκοβαν μεταξύ τους, γονάτιζαν με το ένα πόδι στις πλάκες, χτυπούσαν κάτω δυνατά το χέρι τρεις φορές, φωνάζοντας όλοι μαζί: - «Δεν ξέρουμε γη τι κρύβεις από κάτω». - «Μήπως κρύβεις τον Θεό;» Και τότε οι υπόλοιποι της παρέας φώναζαν όλοι μαζί: -«Γη, εσύ ’σαι η θεά μας». Και σαν δυνατή αντηχητική επιβεβαίωσι, όλοι οι γύρω θεατές φώναζαν, σηκώνοντας ψηλά τα χέρια: - «Δε!, τι γιέ περεντία γιόνα» (Γη, εσύ είσαι η θεά μας)!

Το 1932 απαγορεύτηκε η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο, για την προστασία του. Δεν ξανάγινε έκτοτε αυτός ο χορός...
Παραμύθια για την Άγια Δήμητρα, έπλασαν οι νεώτεροι Ελευσινιώτες, με υλικό από τον Ομηρικό Ύμνο εις Δήμητρα, ώστε να μεταφέρουν με περισσότερο εύληπτο και αφομοιωτικό τρόπο στις εύπλαστες ψυχές των παιδιών τους το προγονικό μεταφυσικό μεγαλείο. Για τους Ελευσινιώτες το παραμύθι είχε υποκαταστήσει ολόκληρα ιστορικά γεγονότα, γράφει στο ίδιο βιβλίο ο Λιάπης. Κάθε τόσο που μας τα διηγούντο οι μεγαλύτεροι, διέκοπταν για λίγο και μας έλεγαν: - Ετούτο είναι αληθινό.
«Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν μια γριά. Πολύ καλή γριά. Αγαπητή. Σε όποιο καλό ήθελες μέσα την είχες, πρώτη και καλύτερη. Γιατρός δεν ήταν αλλά γιάτρευε, μαμή δεν ήταν αλλά ξεγεννούσε όλα τα παιδιά στο χωριό. Ήξερε πολλά αυτή η γριά. Τι να σου πω. Από τα πολλά που έκανε της έβγαλαν και παρατσούκλι. Δήμητρα την έλεγαν, άγια Δήμητρα της το έβγαλαν. Αυτή η άγια Δήμητρα που λες, είχε και μια μοναχοκόρη. Η πεντάμορφη του κόσμου σου λέω. Ζωγραφιστή Παναγιά. Κι από καλωσύνη, άλλο πράμα. [...] Ένας μαύρος δράκος παρουσιάστηκε ξαφνικά, σα να βγήκε από τη γη κάτω. ¶ρπαξε το κορίτσι και με μιας το πέταξε πάνω στο μαύρο άλογό του, και έγινε καπνός ...»
«Θέλω να σου πω και για ένα χορό παλιό, δεν τον πρόφτασα, γράφει παρακάτω ο ίδιος. Χόρευαν μόνο παντρεμένες γυναίκες. Δεν ήταν για γλέντι. Τον χόρευαν γύρω από το πηγάδι της αγίας Δήμητρας. Το ότι δεν ήταν για γλέντι, το μαρτυράνε και τα στιχάκια που έλεγαν. Όλα μίλαγαν για την θεά Δήμητρα και την ιστορία της. Ιστορούσαν την ζωή της αγίας Δήμητρας και την παρακαλούσαν να τις προστατέψη να καλογεννήσουν και για τις τσούπες τους να καλοπαντρευτούν....».
Μια σημαντική αναφορά ενός Ελευσινιώτη, του μπάρμπα Γιάννη Θανάς - Πέππα, καταχωρίζει ο Βαγγέλης Λιάπης: «Αυτή η αγάπη για τον τόπο μας με κάνει να έρχομαι κάθε τόσο εδώ (στα Αρχαία). Δεν τόχω σε καλό αν δεν έρθω μετά την εκκλησία κάθε Κυριακή. Ξέρεις τι λέω μέσα μου; Θεός εκεί, Θεός εδώ, και έρχομαι. Με τραβάει. Είναι παράξενο που θα στο πω. Όταν μπαίνω εδώ, μούρχεται να κάνω τον σταυρό μου. Σταυροκοπιέμαι, αλλά κρυφά, να μη με περάσουν για παλαβό, αυτοί που δεν καταλαβαίνουν. [...] Έτσι το βρήκαμε από τους παπούδες μας. Γι’ αυτό μας βλέπεις εμάς, τους παλιούς Ελευσινιώτες, να λιανοπερπατάμε ανάμεσα σε τούτα τα μάρμαρα, γιατί τα έχουμε για ιερά. [...] Εκκλησία λοιπόν ο άγιος Γιώργης, εκκλησία κι εδώ. Το ίδιο είναι. Ζωγραφιστές εικόνες εκεί, αγάλματα εδώ. Το ίδιο είναι. [...] Κάθε χρόνο, αιώνες και αιώνες, φυτρώνει ζωή ετούτη η γης. Πόσο θεϊκιά δύναμι είναι αυτή; Λίγο τόχεις; Εμείς οι Ελευσινιώτες γεωργοί, θέλουμε την θεά Δήμητρα πιο πάνω απ’ όλα. [...] Πόσα μαθαίνει ο άνθρωπος. Καλά λοιπόν το είπα. Χιλιάδες χρόνια σε τούτο τον τόπο, γκρέμισαν, έκαψαν, χάλασαν, ξερίζωσαν. Μας άρπαξαν αγάλματα, πίσσα στα κόκκαλά τους. Πάντα όμως έμενε από κάτω η σκιντίλια (σπίθα), αυτό το θεϊκό πράμα που το είπες ιδέα, που δεν χάνεται ποτέ. Λίγο τόχεις αυτό;»
Η Βιομηχανική εποχή βρίσκει τον Έλληνα, και δη τον Ελευσίνιο, χωρίς λατρευτική εικόνα της Δήμητρας, χωρίς ψυχική και φυσική επαφή με την Μάνα Γη, χωρίς θρησκευτική αναφορά στον Πλανήτη που μας θρέφει, μας μεγαλώνει, μας ενταφιάζει.
Το Ιερόν της Δήμητρος φράσσεται πλέον από κάγκελλα. Δεν πλησιάζει πια ο Ελευσίνιος τα έδρανα του Τελεστηρίου, δεν «ακούει» τα ρήματα του Ιεροφάντη. Δεν «παρακολουθεί» την Ιερογαμία του Βάκχου και της Περσεφόνης, του υιού του επουρανίου Θεού και της θυγατέρας της Θεάς Γης. Δεν χορεύουν οι γυναίκες στο καλλίχορον φρέαρ. Ούτε τραγουδούν στην αγέλαστο πέτρα, μήτε φωνάζουν δυνατά την Θεά. Ο «Ναός της Οικουμένης» παραδίδεται στον τουρισμό.... Εμπορευματοποίησις των ιερών και οσίων.... Οι πλείστοι χάσαμε την συνείδησι της ιερότητος της Μητρός Γαίας! Της πνευματικής αν θέλετε υποστάσεως της Γαίας. Γιατί ως ζώντα και νοήμονα οργανισμό την θεωρούν πλέον σύγχρονες επιστημονικές μελέτες. Διερωτώμαι, αν έχουμε πνεύμα εμείς, τα παιδιά, δεν θα έχη η Μάνα; Όμως διαρκώς την καταστρέφουμε, την μολύνουμε, την λεηλατούμε. Γεγόναμε σύγχρονοι Ερυσίχθονες! Βιάζουμε την Φύσι και την φύσι μας. Αρπάζουμε την Περσεφόνη σαν τον Πλούτωνα, σαν τον Δράκο των παραμυθιών. Η επιβίωσις του ανθρωπίνου γένους, αλλά και αυτή αύτη η Ζωή επί Γης, εκτίθεται ήδη σε οριακές καταστάσεις.

«Ήσθετο Δαμάτηρ. Φά δε κακόν και ανεδέα φώτα: Τέκνον ελίνυσον, τέκνον πολύθεστε τοκεύσι, παύεο. Μη τι χαλευθή πότνια Δαμάτηρ». Αντελήφθη όμως η Δήμητρα. Και είπε στον κακό και αναίσχυντο άνδρα Ερυσίχθονα: - Παιδί μου, ησύχασε. Παιδί μου, εσένα που οι γονείς σου αγαπούν πολύ, παύσε να καταστρέφης! Διότι αλλοίμονο αν οργισθή η σεβαστή Δέσποινα Δήμητρα! (Ύμνος εις Δήμητρα, Καλλιμάχου).

«Ταν δ’ αρ’ υποβλέψας χαλεπώτερον, έφα: μη τοι πέλεκυν μέγαν εν χροΐ παξώ». Κι αυτός την στραβοκοίταξε με μεγαλυτέρα από πριν αγριότητα, λέγοντας: - Φύγε, μη σου μπήξω στο σώμα το μεγάλο τσεκούρι!
Η Οικολογία ως Πολιτικό κίνημα δεν κατάφερε, ως φαίνεται, να πραγματοποιήση σημαντικά αποτελέσματα. Αναλογισθήτε, μήπως η προστασία της Γαίας οφείλει να περνά μέσα από Θρησκευτικό και όχι απλώς Πολιτικό μανδύα; Μήπως αποδεικνύεται ασφαλεστέρα η παραδοσιακή πρακτική των σοφών παππούδων, που την ελάτρευαν ως θείο όν;
Είθε να ξεκινήση από εμάς τους Ελευσινίους και Αθηναίους (Αθήναι ήσαν όλη η Αττική) και πάλιν, το σωτήριον του πλανήτου άγγελμα:
Να επιστρέψουμε την Περσεφόνη στην Μητέρα.
Στην Άγια Δήμητρα της Ελευσίνας!

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ 1η: Η ΑΙΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

ΕΠΙΘΕΤΑ α) ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΑΤΡΟΣ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΣ
ΝΕΩΤΕΡΑ ΕΛΛΑΣ
ΜΟΝΑΔΑ ΣΕ ΤΡΙΟΥΧΟΝ ΙΔΩΝ ΕΣΕΒΑΣΑΤΟ ΚΟΣΜΟΣ
ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΣ
ΟΥΡΑΝΟΣ - ΖΕΥΣ
ΘΕΟΣ
ΠΑΤΗΡ
ΠΑΤΗΡ
ΣΩΤΗΡ
ΚΟΣΜΟΚΡΑΤΩΡ
ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ
ΦΩΣ
ΦΩΣ
ΑΓΝΟΣ ΜΗΤΙΕΤΗΣ
ΑΓΑΘΟΣ ΠΑΝΣΟΦΟΣ
ΦΕΡΕΣΒΙΟΣ
ΖΩΗΣ ΧΟΡΗΓΟΣ
ΠΑΓΓΕΝΕΤΩΡ
ΠΟΙΗΤΗΣ
ΑΦΘΙΤΟΣ
ΑΘΑΝΑΤΟΣ
ΑΝΙΚΗΤΟΣ
ΙΣΧΥΡΟΣ
ΑΡΧΗ ΠΑΝΤΩΝ
ΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΑΡΩΝ
ΠΑΝΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΗ
ΟΥΡΑΝΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ

β) ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
ΗΛΙΟΣ - ΑΠΟΛΛΩΝ
ΠΝΕΥΜΑ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ
ΟΜΜΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
ΖΩΟΠΟΙΟΝ
ΔΕΣΠΟΤΗΣ
ΚΥΡΙΟΝ
ΠΑΝΤΑ ΠΛΗΡΩΝ ΠΡΟΝΟΙΗΣ
ΠΑΝΤΑ ΠΛΗΡΩΝ
ΠΑΣΙΝ ΑΡΩΓΟΣ
ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΣ
ΑΜΙΑΝΤΟΣ
ΑΓΙΟΝ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ 2α: Η ΑΙΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ

ΕΠΙΘΕΤΑ γ) ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΣ
ΝΕΩΤΕΡΑ ΕΛΛΑΣ
ΔΙΟΝΥΣΟΣ
ΙΗΣΟΥΣ
ΠΡΩΤΟ-ΓΟΝΟΣ
ΓΕΝΝΗΘΕΙΣ ΠΡΟ ΠΑΝΤΩΝ
ΔΙ-ΦΥΗΣ
ΟΜΟΟΥΣΙΟΣ
ΣΩΤΗΡ
ΑΝΑΞ ΑΡΡΗΤΟΣ
ΚΥΡΙΟΣ
ΑΓΝΟΣ ΕΥΒΟΥΛΕΥΣ

ΑΘΗΝΑ
ΧΡΙΣΤΟΣ
ΔΙΟΣ ΕΚΓΟΝΟΣ
ΥΙΟΣ ΘΕΟΥ
ΜΟΝΟΓΕΝΗΣ
ΜΟΝΟΓΕΝΗΣ

δ) ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΗΤΡΟΣ ΘΕΟΥ
ΑΘΗΝΑ
ΜΑΡΙΑ
ΣΕΜΝΗ ΜΑΚΑΙΡΑ
ΠΑΝΑΓΙΑ
ΜΕΓΑΛΩΝΥΜΟΣ
ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ
ΦΥΓΟΛΕΚΤΡΟΣ
ΠΑΡΘΕΝΟΣ
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ
ΥΠΕΡΜΑΧΟΣ

ΓΑΙΑ - ΔΗΜΗΤΗΡ
ΠΑΜΜΗΤΕΙΡΑ
ΑΓΙΑ ΜΗΤΗΡ
ΠΟΛΥΣΕΠΤΟΣ
ΑΧΡΑΝΤΟΣ ΑΜΙΑΝΤΟΣ
ΟΥΡΑΝΙΗ ΠΡΕΣΒΕΙΡΑ
ΑΣΠΙΛΟΣ ΑΜΟΛΥΝΤΟΣ
ΠΟΛΥΠΟΤΝΙΑ
ΔΕΣΠΟΙΝΑ

ΣΕΜΕΛΗ
ΒΟΥΛΑΙΣ ΑΘΑΝΑΤΟΙΟ ΔΙΟΣ ΤΕΚΟΥΣΑ ΒΑΚΧΟΝ
ΝΥΜΦΗ ΑΝΥΜΦΕΥΤΟΣ
ΘΕΟΤΟΚΟΣ

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ 3η: Η ΓΑΙΑ ΠΑΡ’ ΕΛΛΗΣΙΝ

ΔΑ ΜΑ (ΘΕΑ ΓΗ ΜΗΤΕΡΑ) ΚΡΗΤΗ

ΜΑ ΓΑ (ΓΗ ΜΗΤΕΡΑ) ΘΗΒΑΙ

ΕΛΕΥΣΙΣ ΔΑ και ΔΑΕΙΡΑ ΔΑΕΙΡΑ - ΔΗΜΗΤΗΡ - ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ
ΔΑ + ΕΡΑ = ΔΑΕΙΡΑ
(ΘΕΑ ΓΗ) + (ΧΘΩΝ)

ΔΑ+ΜΑΤΕΡ=ΔΗΜΗΤΗΡ

ΠΕΡΣΕΦΟΝΗ
ΦΕΡΣΕΦΟΝΗ
ΦΕΡΣΕΦΑΣΣΑ

ΕΙΚΟΝΕΣ

Α) Καρυάτιδες Μικρών Προπυλαίων Β) Σύμβολον Σταυρού

Αναστάσιος Δ. Στάμου

Μηχανολόγος Μηχανικός - Εκπαιδευτικός

Προϊστάμενος Εκπαιδευτικών Θεμάτων ΤΕΕ Δυτικής Αττικής.